Opwinding speelt een hele belangrijke rol bij de problemen die mensen met hun hond ervaren.
Wanneer een hond in een opgewonden gemoedstoestand verkeert zul je ook merken dat communiceren met je hond moeilijker wordt. Tevens wordt het voor de hond lastiger om signalen te ontvangen en begrijpen, ook kan de hond zich moeilijker concentreren.
Een opgewonden gemoedstoestand kan je onder andere herkennen aan:
- Je hond wordt druk als je hem de riem om wilt doen.
- Je hond springt op tegen jou of de deur.
- Je kan geen contact meer maken met je hond.
- Je hond wordt heel onrustig.
- Je hond vertoont nerveus gedrag.
- En ga zo maar door.
Wat doet opwinding met je hond?
Wanneer je hond in een opgewonden gemoedstoestand verkeert dan worden er verschillende stresshormonen aangemaakt. Dit gebeurt bij zowel positieve als negatieve opwinding. Dit begint met adrenaline en wanneer het echt uit de hand gaat lopen kan ook het hormoon cortisol aangemaakt worden.
Hoewel adrenaline meestal snel weer daalt kan cortisol wat langer in het lichaam blijven hangen. Dit kan soms wel tot 8 uur of langer aanhouden. Het is de cortisol die ervoor zorgt dat de hond langer in een nerveuze of prikkelbare gemoedstoestand kan blijven hangen.
Wij hondeneigenaren zijn soms zelf de bron van de opwinding.
Als honden ergens goed in zijn dan is het wel in het leggen van associaties en gebeurtenissen linken aan situaties.
Een voorbeeld welke in de praktijk veel terugkomt is de volgende:
Ik zie veel mensen alvorens ze gaan wandelen met de hond de hond in een opgewonden gemoedstoestand brengen. Ze roepen dan de hond met een hoge stem en zeggen dingen zoals, ga je mee lopen? of Wil diesel een plasje doen?
De hond weet op een gegeven moment precies wat de zin betekent. Alleen staat de zin ook voor opwinding.
Wanneer de hond dan ook nog eens de riem omkrijgt wanneer hij opgewonden is, dan is de associatie snel gemaakt.
In mijn trajecten leer ik de hondeneigenaren dan ook, dat hoe je de wandeling begint, ook de toon zet van de gehele wandeling. Dus begin je met opwinding, dan is de kans groot dat je hond de hele wandeling opgewonden is.
Kom je dan ook nog eens een andere hond tegen waardoor hij nog meer opgewonden raakt? Dan wordt het heel lastig om je hond terug te brengen naar rust. Wanneer je dus al opgewonden begint en er komt nog meer opwinding bij? Dan is de kans groot dat de hond zichzelf niet meer kan beheersen en in het ergste geval zelfs gaat uitvallen tijdens de wandeling.
Andere voorbeelden van een opgewonden gemoedstoestand zijn:
- Trekken aan de lijn.
- Druk zijn.
- Niet meer luisteren.
- In de lijn happen en tegen de lijn opspringen.
- Blaffen.
- Geen contact meer met jou maken maar de hele omgeving continue scannen.
- Hyper alert reageren op alles wat de hond tegen komt.
Zoals je misschien al wel begrijpt, zijn bovenstaande punten symptomen en is de oorzaak de opwinding.
Opwinding kan lijken op blijheid, maar hier ontstaat vaak verwarring. Met een blije hond kan je nog contact maken, die kan zich concentreren en voelt zich fijn. Een opgewonden hond daarentegen voelt zich niet fijn, weet soms niet meer wat hij moet en kan daardoor opdringerig worden.
Je kan je dan misschien ook wel voorstellen dat dit niet prettig is voor jou, maar ook zeker niet voor je hond.
Tevens heeft een opgewonden hond ook een negatieve invloed op jouw omgeving. Denk hierbij aan een hond die uitvalt of opspringt tegen visite.
Werk vanuit de basis.
Naast alle probleemgedragingen die ontstaan vanuit opwinding is het belangrijk niet te onderschatten wat adrenaline door opwinding nog meer kan doen met je hond. Want adrenaline is niet zomaar uit het lichaam van je hond. Daarnaast is het zo dat er ook activiteiten zijn die adrenaline en cortisol verhogend kunnen werken.
Om je even een voorbeeld te geven kun je denken aan apporteren of een frisbee gooien.
Zelfs naar een losloopgebied gaan kan adrenaline verhogend werken.
Wanneer je werkt aan het opwindingslevel van je hond kan je van daaruit andere punten oppakken. Simpelweg omdat je weer contact hebt met je hond. Je hond heeft veel meer de mogelijkheid om te leren vanuit rust.
Op een schaal 1 tot 10 is:
0= 100% kalm
1-3 = blijheid met lichte opwinding
3-5 = Blijheid die overslaat tot opwinding
5-8 = Zo opgewonden dat je je hond niet meer kan bereiken
8-10 = In de ergste geval kan opwinding omslaan in agressie
Welke consequenties kan opwinding nog meer hebben?
Zoals je hierboven al gelezen hebt kunnen er verschillende probleemgedragingen ontstaan. Waarin het blaffen of opspringen niet het probleem is, maar de uitkomst van een probleem. De daadwerkelijke oorzaak van deze problemen is dus de opwinding. Tevens heb je kunnen lezen dat adrenaline na verhouding snel zakt, maar cortisol nog langer in het lichaam van de hond blijft. Helemaal wanneer de hond niet de rust krijgt die hij nodig heeft. Tevens zijn activiteiten die kalmerend werken belangrijk om aan te bieden aan de hond. Denk hierbij eens aan je hond laten kauwen op een bot. Hieronder lees je hier meer over.
https://hondweerinbalans.nl/honden-die-kauwen/
Wat doet adrenaline en cortisol op lange termijn?
Wanneer jij jouw hond geen rust geeft en kalmerende activiteiten laat doen kan dit zowel fysieke als mentaal nadelige gevolgen hebben. Denk bij fysiek eens aan spieren die afgebroken worden en in extreme gevallen de ziekte van Cushing. Betreft gedrag kunnen de volgende punten naar boven komen.
– Je hond achtervolgt je continue
– Je hond reageert op elk geluidje
– Je hond kan moeilijk zijn rust pakken.
– Daarbij kan het zijn dat je hond niet moe lijkt te worden.
Bovenstaande punten hebben dan ook te maken met wat ze in de honden wereld “trigger stacking” noemen.
Een lang verhaal kort samengevat: de stressemmer van de hond loopt over, omdat de hond zijn rust niet kan vinden raakt de emmer ook niet leeg.
Wat kan je eraan doen?
Het panklare antwoord heb ik helaas niet voor je. Dit omdat de oplossing verschillend kan zijn per hondeneigenaar en hond. Wel kan ik je wat basistips meegeven waar je aan kan werken.
1. Begin elke activiteit vanuit rust.
Je bent misschien gewend om met een hoog stemmetje te praten tegen je hond voordat je hem aanlijnt voor de wandeling. Doe dit dus niet meer, maar begin vanuit rust. Dit zal in het begin even wennen zijn en je zal je hond even de kans moeten geven om te begrijpen wat er van hem verwacht wordt. Maar op de lange termijn hebben jullie daar beide profijt van. Nu heb ik het omdoen van de lijn als voorbeeld gebruikt, maar beginnen met rust geldt dus voor elke activiteit.
2. Stop met activiteiten die adrenaline en cortisol verhogend zijn.
Ik daag je uit om 4 weken lang niet te gooien met een bal of frisbee. Hoewel deze activiteiten vaak heel leuk lijken, kan het al snel een negatief effect hebben op de hond. Met name het apporteren is slecht voor het lichaam. Denk maar eens aan het rennen en plotseling stoppen wat een hond doet om de bal te pakken. Snuffelspelletjes met de bal kunnen natuurlijk wel. Maar begin dan wel vanuit RUST. Lukt dit niet laat dan de bal of frisbee 4 weken achterwege.
3. Goede kwaliteit slaap
Behalve mentale en fysieke uitdaging is slaap belangrijk voor een hond. Voor pups en seniorhonden zit je al gauw rond de 18 uur per dag. Voor volwassenhonden zit de tijd rond de 14 uur per dag. Uiteraard zijn dit richtlijnen en kan dit per hond verschillen. Tevens zit in de aantal uur slaap de nacht meegerekend.
Kort samengevat.
Opwinding is vaak de oorzaak van verschillende probleemgedragingen bij honden. Dus is het belangrijk dat we de opwinding niet te hoog op laten lopen. Blijheid met lichte opwinding is niets mis mee. Maar wanneer het te hoog oploopt komt er adrenaline en cortisol vrij. Dit heeft een nadelig effect op je hond en hier worden zowel jij als je hond zeker niet vrolijker van.
